هم اکنون که در حال مطالعه این مقاله هستید، شما با یک یا چند روتر به اینترنت متصل شده اید. روترها اجزای بسیار مهمی در شبکه‌های کامپیوتری محسوب می‌شوند. در این مقاله به این سوالات پاسخ می‌دهیم: تفاوت مودم با روتر چیست؟ انواع روتر کدامند؟ کاربرد روتر چیست؟
روتر (Router) چیست؟ کاربرد روتر در شبکه
به زبان ساده،Router یا مسیریاب شبکه، دستگاه یا نرم‌افزاری است که عمل مسیریابی را بین دستگاه‌های موجود در شبکه یا بین شبکه‌های مختلف انجام می‌دهد و در واقع دروازه ای برای اتصال دو شبکه به یکدیگر است.
روتر با تحلیل کردن داده‌های مختلف، راه را به آنها نشان داده و آنها را به مسیرهای بهتر هدایت می‌کند. روتر برای اینکه داده‌ها درست به مقصد خود برسند و گم نشوند، به هر یک از مبدأها و مقصدها یک آدرس اختصاص می‌دهد که به نام آدرس آی پی (IP) می‌گویند. یعنی درست مثل یک پستچی که آدرس فرستنده و گیرنده را دریافت می‌کند، روتر هم IP مبدا و مقصد را دارد و مطابق آن بسته‌های اطلاعاتی را در بهترین مسیر هدایت می‌کند.
Router در مدل OSI شبکه در لایه 3 قرار می‌گیرد و برای مسیر یابی از آدرس‌های آی پی استفاده می‌کند. در حقیقت برای اتصال به شبکه‌ای که رنج آی پی متفاوتی از رنج آی پی شبکه ما دارد، این روتر است که داده‌ها را بصورت بهینه هدایت می‌کند.
هر بسته‌ای که از شبکه در حال خارج شدن است به دروازه خروجی که همان روتر است می‌رسد، این دستگاه، آدرس آی پی و مقصد آن پکت را بررسی کرده و بر اساس قوانینی که برای آن تعریف شده است، نزدیک‌ترین مسیر را برای آن بسته تعیین و به روتر دیگری که در دروازه وروردی شبکه دیگر قرار دارد ارسال می‌کند. این فرایند آنقدر ادامه پیدا می‌کند تا داده به مقصد مورد نظر برسد.
بعنوان مثال، کامپیوتر‌ها و موبایل‌های ما در خانه یا محل کار در یک شبکه کوچک محلی قرار دارند و هرکدام یک آدرس ip دارند، حال برای اینکه ما از شبکه کوچک خودمان به شبکه بزرگ و جهانی اینترنت متصل شویم دستگاهی به نام روتر نیاز است که عمل مسیر یابی و اتصال به اینترنت را برای ما ایجاد کند. در عمل مودم‌های اینترنتی ما درکنار قابلیت‌های دیگر، کار یک روتر را هم برای ما انجام می‌دهند.
وقتی ما با دستگاه موبایل خود به مودم متصل می‌شویم، در حقیقت به یک شبکه محلی وصل می‌شویم که آن مودم ایجاد کرده است، و از طریق همان مودم است که به اینترنت متصل می‌شویم.
برای درک عملکرد روتر بصورت ساده، ویدیوی زیر را مشاهده کنید:
تفاوت روتر با سوئیچ چیست؟
سوییچ هم مثل روتر وظیفه دارد داده‌های داخل شبکه را جا به جا کند که به این عملیات سوییچینگ هم گفته می‌شود، اما روتر می‌تواند بسته‌های دیتا را با شبکه‌های دیگر نیز جا به جا کند. قابلیتی که سوییچ از آن بی بهره است. البته سوییچ‌های لایه 3 توانایی مسیریابی بین شبکه‌ها را نیز دارند. حال این سوال پیش می‌آید پس تفاوت سوئیچ لایه 3 با روتر چیست؟
سوئیچ‌های لایه 3 بدلیل نزدیکی که به لایه 2 مدل OSI (سخت‌افزار) دارند، می‌توانند با سرعت بیشتری نسبت به یک روتر اطلاعات را منتقل کنند. در واقع سوئیچ لایه 3 بین لایه 2 و 3 قرار دارد و می‌تواند از هر دو سطح به نوعی بهره ببرد. همچنین تعداد پورت‌ها (ورودی/خروجی‌های) یک سوییچ بیشتر از روتر است. اما در عوض، محدودیت‌هایی نیز دارند، مثل ماژولار نبودن و عدم پشتیبانی از فایروال.
انواع روتر
روترها را می‌توان بر اساس فاکتورهای مختلفی دسته‌بندی کرد. یکی از این فاکتورها، سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری بودن آن است. روترهای نرم‌افزاری یا مجازی، تقریبا عملکرد و وظایف مشابهی نسبت به نوع سخت‌افزاری دارند، اما در مجموع روترهای سخت‌افزاری از سرعت بالاتر، امکانات بیشتر و اطمینان بیشتری برخوردار هستند.
همچنین روترها را می‌توان بصورت زیر نیز تقسیم‌بندی کرد:
- با سیم (Wired router)
- بیسیم (Wireless router)
- مسیریاب اصلی (Core router)
- مرزی (Edge router)
- مجازی (Virtual router)
روتر با سیم و بیسیم
اغلب از این دستگاه در شرکت‌ها یا دفاتر بزرگ مانند دانشگاه‌ها و یا بانک‌ها استفاده می‌شود. Wired router کیفیت و قدرت بسیار خوب و بالایی دارد به همین علت از آن در سازمان‌های بزرگ استفاده می‌کنند. این روتر توسط کابل شبکه به دستگاه متصل می‌شود و معمولا از طریق یک پورت به اینترنت متصل شده و از طریق یک یا چند پورت به رایانه‌ها و یا سایر دستگاه‌های شبکه وصل می‌شود. بدیهی است که روتر بی سیم، همین قابلیت را دارد، با این تفاوت که از آنتن مخصوصی برای اتصال وای فای استفاده می‌کند. اما خطر هک شدن در این دستگاه‌ها بیشتر است.
روتر هسته
Core router که به آن روتر مسیریاب اصلی هم گفته می‌شود، می‌تواند داده‌ها یا بسته‌ها را در یک شبکه بزرگ مسیریابی کند چرا که ظرفیت بالایی در ارسال بسته‌های داده و مسیریابی آنها دارد. معمولا این روترها وظیفه‌ی روتینگ روترهای غیرمتمرکز (Edge) را بعهده دارند و برای کارهای تخصصی بسیار کاربردی هستند.
روتر غیرمتمرکز (Edge Router)
کم‌ظرفیت‌ترین (lower-capacity) نوع در روترها است. روتر غیرمتمرکز برای برقراری ارتباط بین یک شبکه داخلی با یک شبکه‌های خارجی کاربرد دارد. به سبب این قابلیت، به آن روتر دسترسی (access router) می‌گویند. این نوع مانند انواع دیگر، بسته‌های داده را بین دو یا چند شبکه مسیریابی می‌کند و اغلب در محیط‌های کوچک مانند خانه‌ها کاربرد دارد.
روتر مجازی (Virtual router)
نوع روتر نرم‌افزاری است به این معنا که مانند یک نرم‌افزار بر روی سیستم یا دستگاهی وصل می‌شود و رفتار روتر را شبیه‌سازی می‌کند. به بیان ساده‌تر با انجام تنظیمات و مراحلی در سیستم‌عامل خود می‌توانید سخت‌افزار را تبدیل به یک نوع router کنید. در مجموع روترهای فیزیکی یا روترهای سخت‌افزاری، امکانات و مزایای زیادی‌تری نسبت به روترهای مجازی یا نرم‌افزاری دارند و Virtual routerها کاربردهای محدودی دارند.
راهنمای خرید روتر
روترهای از لحاظ میزان ظرفیت و کارایی به چهار دسته کوچک (small business)، سازمانی (branch)، صنعتی (industrial) و زیرساخت (data center) تقسیم می‌شوند. بنابراین انتخاب دستگاه به فراخور نیاز و هدف شما در شبکه تعیین می‌شود. روتر سیسکو و میکروتیک جزو رایج‌ترین انتخاب‌های بازار ایران هستند، لیکن شرکت ژرف پویان از سال 1388 اقدام به تولید روتر بومی با استانداردهای جهانی نموده است و امروز این محصول داخلی در چندین شرکت و ارگان بزرگ داخلی زیر بار است. آنچه روتر ایرانی را از نمونه‌های خارجی متمایز می‌کند، سیستم عامل کاملا بومی، امکان آموزش و پشتیبانی تمام وقت و امنیت بسیار بالای آن است. چنانچه در خصوص معماری شبکه خود نیاز به مشاوره دارید می‌توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید:
051-۹۱۰۰۵۱۱۵ – support@zharfpouyan.net
